کوچ شامار، شرح نابودی و گریز/ مینا گهواره

#کوچ_شاماربه قلم دبیر نشر رایبد:مردِ جوانِ کُردی، سرگشته و حیران، انگار که با هزاران سال زندگی زیسته و نازیسته، از میان دفاتر یارسان و انبوهی خاطره و خاطرخواهی، به تهرانی کوچیده یا کوچانده شده که دیروز و امروز و آینده‌ را به محاق می‌برد. داستان کوچِ شامار، روایتِ هزارتوی مردی‌ است که خود روایت‌گر و شاهد روایتِ دیگران است، هم از اعصار و قرون تکه‌هایی با خود دارد و هم از همین تاریخِ دهه‌هایی که ما از سر گذراندیم و می‌گذرانیم، اما نمی‌دانیم هنوز هم از سر خواهیم گذراند یا نه؛ مگر نه که یکی از چهلتنان گفته‌است و او می‌داند که «ستاره‌ام را پشت سرم سرنگون کرده‌اند»؟ شامار که می‌داند ستاره‌های او و مردم‌اش، در فقدانِ یار، بی‌بخت شده، دوست دارد از میانِ اوراق، اسناد، نامه‌ها، خاطرات، گفته‌ها، نقل‌ها و دفتر گزارش کار روزانه‌اش، استعاره‌هایی را برکشد که معناهای ازدست‌شده را به خودش و مردمش بازگرداند. «کوچِ شامار»، سومین رمانِ «فرهاد حیدری گوران»، حضورِ مردی که به‌اجبار سرزمین‌اش را ترک کرده و برای کار به پایتخت آمده و در یک کمپِ ترکِ اعتیاد مشغول شده را، به حضوری تاریخی و خیالین بدل کرده که می‌توان بر اسبِ خیالش سوار شد و عشق و انکارِ عشق را تجربه کرد، با امید، عشق و اطمینان؛ همان‌ها که این تاریخ، همواره سعی داشته از او و مردمش سلب کند.#کوچ_شامار را به دوستان رمانخوان خود بشناسانید.https://www.raybodpub.com/ کوچ شامار، شرح نابودی و گریز/ مینا گهواره...ادامه مطلب

‌به نظر شما وظيفه داستان‌نويس بازنمايي واقعيت است يا ساخت جهاني نو در بستر واقعيت جامعه؟بازنمايي (Repersentation) در اين معناي رايج كه طي سه دهه گذشته وارد زبان فارسي شده است، همان كاري است كه رسانه مي‌كند: مصادره واقعيت از چشم سراسر بين ناظر. رفتار منابع رسمي خبري با مرگ نيكا شاكرمي، دست‌كاري واقعيت در درون گفتمان حاضر به نفع سوژه قدرت است. خب، كار نويسنده نه بازنمايي واقعيت كه نشانگري حقيقت است. اين سخن ژاك دريدا كه «چيزي بيرون از متن وجود ندارد»، مطلقا به اين معني نيست كه هر آنچه هست زنجيره همبافته‌ دال‌هاست بي‌هيچ مدلولي. نقد دريدا به ديدگاه ارسطويي تك‌معنايي است و اينكه تك‌معنايي ذات و غايت زبان نيست. از نظر او ما در درون زبان با تمايز و تفاوت سر و كار داريم؛ با توليد نظام تفاوت‌ها «كه شرط امكان هويت‌هاي واژگاني و مفهومي است.» نويسنده، كسي است كه ضمن وفاداري به حقيقت و نقد وضعيت‌هاي اجتماعي، جهان روايي خاص خود را پيش مي‌كشد و مي‌سازد. به تفاوت نظر دارد نه شبيه‌سازي. حتي مفاهيمي مانند بازنمايي را به بازي مي‌گيرد و دست مي‌اندازد. در عصر چيرگي رسانه/ قدرت، اين شعر و رمان است كه نور تاريك خود را روي واقعيت مي‌اندازد.‌نويسندگي يك عمل فردي و نتيجه آن يك محصول اجتماعي است. با توجه به اين مساله آيا نويسنده بايد آينه جامعه باشد و واقعيت‌ها را منعكس كند يا با خلق دنياي تازه‌اي در داستان راهكاري براي گذار جامعه به نمايش بگذارد؟نويسنده غيراجتماعي وجود ندارد! جامعه و اين «ملال غيرقابل تحمل» مايه‌ و پايه كار نويسنده است. اينكه او چگونه مي‌نويسد، چه موضعي دارد و فرم و ساختار اثرش را چگونه خلق مي‌كند، مساله‌اي ديگر است. مثالي مي‌زنم. در سنت تصويرگري ايراني، نشانه‌اي از زن همچون يك انسان کوچ شامار، شرح نابودی و گریز/ مینا گهواره...ادامه مطلب

گفت وگوی مسیح حاتمی و فرهاد حیدری گوران درباره رمان «کوچ شامار»                 حفاری حافظه  مسیح حاتمی: من در خانواده و محیطی چند زبانه رشد یافتم؛ پدری ترک که عاشق دختر یکی از خوانین محلی کرد در منطقه کازرون شده بود  و با او ازدواج کرده بود؛ عجیب آن که وقتی زبان باز کردم دیدم مادرِ کُردم دارد با من ترکی حرف می‌زند؛ هرگز نتوانستم تمام و کمال به کُردی-که زبان مادریم بود- حرف بزنم ولی طبعا در ارتباط با خانواده مادریم وقتی حرف می‌زدند کاملا متوجه می‌شدم. خوب زبان رسمی هم فارسی بود مثل همه جای ایران و اکنون نیز به فارسی می‌اندیشم و می‌نویسم. وقتی با فرهاد گوران آشنا شدم و دیدم کُرد است علقه‌های عاطفی زبان مادری هم در من بیدار شد.«تاریک‌خانه ماریا مینورسکی» او مرا با دنیای پیچیده‌ی حضور متن ادبی در دنیای وب آشنا کرد و بعد «نفس تنگی» که درآمد مقاله‌ای درباره آن نوشتم. دوستی به کنار، برای من همیشه خود متن اولویت داشته است و از نظر من رمان‎‌های فرهاد از چند جهت اهمیت داشته و دارد.  او به خوبی از عهده زدن پل میان حوزه زبان اقلیت، زادبوم و خرده فرهنگ‌ها با زبان رسمی برآمده است و لایه‌بندی‌های روایی متن‌هایش مدام میان فضاهای بومی و شهری در نوسان است.در ادبیات به قول نیما «عمده این است که نگاهتان عوض شود؛ فرم خود به خود تغییر می‌کند» و همین نگاه فرهاد است که خرده‌روایت‌های آیینی و سنتی را فرامی‌خواند و در بستر دنیای معاصر جای می‌دهد. جغرافیای کرمانشاه دل‌انگیز را می‌آورد در دل تهران بزرگ و آنها را به هم می‌آمیزد. نویسنده باید در نوشتار خود با خودش صداقت داشته باشد؛ و درون تکه‌تکه و دردمندش را ب کوچ شامار، شرح نابودی و گریز/ مینا گهواره...ادامه مطلب

   ▫️از فصل ششم #کوچ_شامار / جعبه‌های مهر و مومگفت بیماری مهلک آمده. پخش شده تو کارخونه. سگ بگیره تب و لرز می‌کنه. وای به حال این پیرمرد که یک پاش لب گور است.گفتم: دور از جون شما.- نگو ... نگو. سلامتی برای آدمی مثل من دیگه خوب نیست. ریه‌هام داره از حلق‌م می‌آد بالا. این دیگه چه بلایی بود که نازل شد ... نازل ... چه بلایی... بیش‌تر کارگرا گرفته‌ن. کارخونه رو چند روزه که تعطیل کرده‌م.صص ۱۸۷ و ۱۸۸ کوچ شامار، شرح نابودی و گریز/ مینا گهواره...ادامه مطلب

ایسنا - ندا ولی‌ پور:فرهاد حیدری گوران با بیان این‌که جلد نخست رمان سه‌گانه‌اش بعد از ۱۵ سال هنوز منتشر نشده و در محاق مانده است می‌گوید: بنابراین حتی در جایزه مهرگان هم یک‌سوم رمانم داوری شده است! نویسنده رمان «کوچ شامار» که در بخش رمان نوزدهمین کوچ شامار، شرح نابودی و گریز/ مینا گهواره...ادامه مطلب

مقاله‌ای به قلم: روزبه جورکش  منتشر شده در رادیو زمانه تحشیه اول آیا می‌توان مجذوب خُبرگی بود؟ به عبارت دیگری، مجذوب این حقیقت که می‌توان چیزی را که در شواهد بصری وجود دارد به‌گونه‌ای از بیانات تاریخی بنیادی و ریخت‌‌ داستانی ترجمه کرد؟ یا اساساً زم کوچ شامار، شرح نابودی و گریز/ مینا گهواره...ادامه مطلب

مرگ و اضمحلال و با اندکی اغماض کوچ را شاید بتوان یکی از بنیادی‌ترین مفاهیم رمان «کوچ شامار» دانست. کوچ در معنایی کنایی به مرگ اشاره دارد و شامار نیز که از دو واژۀ شا (شاه) + مار تشکیل شده از افسانه‌‌ای کهن در فرهنگ کردی وام گرفته شده که در آن «شام کوچ شامار، شرح نابودی و گریز/ مینا گهواره...ادامه مطلب

بازخوانی رمان «کوچ شامار» سجاد ملکشاهیمواجهه با خورشید پایتخت از فراپشت دماوند در ذهنیت تاریخی شامار به صورت یک طناب دار از زاگرس تا البرز در برج حوت تصویر می شود . زلزله‌ی کرمانشاه سبب کوچ شامار به تهران شده تا گذران روز او با تقطیع پیوند‌های تاری کوچ شامار، شرح نابودی و گریز/ مینا گهواره...ادامه مطلب

گفت وگوی مسیح حاتمی و فرهاد حیدری گوران درباره رمان «کوچ شامار»                 حفاری حافظه  مسیح حاتمی: من در خانواده و محیطی چند زبانه رشد یافتم؛ پدری ترک که عاشق دختر یکی از خوانین محلی کرد در منطقه کازرون شده بود  و با او ازدواج کرده بود؛ عجیب کوچ شامار، شرح نابودی و گریز/ مینا گهواره...ادامه مطلب

◾️یادداشتی بر رمانِ کوچ شامارنوشته‌ی فرهاد گوران برگزیده‌ی جایزه‌ی مهرگان ◾️ پرستو آزادی ابد  «مفهوم ِ حقیقت» مفهوم ِ کوچ شامار است، زمینه‌ای که معنا را ارائه می‌دهد، اما آنچه حقیقت معنا دارد، با مفهوم حقیقت در فلسفه متفاوت است «فرهاد گوران»از تقا کوچ شامار، شرح نابودی و گریز/ مینا گهواره...ادامه مطلب